Klimaatstress

Precies sinds we hier wonen laat de klimaatverandering zich ongenadig gelden. In 2018 maakten we voor het eerst mee hoe hitte en droogte de aanblik van deze plek binnen de kortste keren volledig veranderde. In 2019 en 2020 opnieuw die verbijsterende metamorfose. 2021 was een adempauze, een ‘gewone’ Nederlandse zomer zoals we die vroeger kenden, waarin het nog geen week droog was en het gras groen bleef. Maar in 2022 keerden hitte en droogte weer terug.

Op 1 juni kopt de NOS: ‘Natste lente sinds 2006’
En nog geen twee weken later: ‘Recordjaar droogte in zicht’

Dit jaar is het helemaal extreem. Tot half mei was het nat en koel. De moestuin schoot niet op, maar de rest van de hof zag er weelderig uit (al kwamen de bomen laat uit) en de poel stond vol met water. Vanaf half mei werd het opeens droog, maar bleef er een kille noordoostenwind waaien. De hof droogde zienderogen op, maar bleef dankzij het koele weer nog wel groen. Maar opeens is daar verandering in gekomen: de tropenzon beukt sinds dit weekend weer 16 uur per dag op het land en de hof verschiet in een razend tempo van groen naar geel.

(Niet alleen onze hof trouwens, álles ziet er uit zoals dertig jaar geleden alleen in augustus, na een lange hete zomer. En dan nog niet eens elk jaar augustus…)

Sommige bomen laten alweer blaadjes vallen – ze zitten er nog geen twee maanden aan! Het lijkt net alsof er een stop uit de poel is getrokken, zo snel trekt het water zich terug. In werkelijkheid verdampt het natuurlijk gewoon.

Dit was eind mei
… en twee weken later!

En zoals ieder jaar zorgt de plotselinge droogte voor veel extra werk. Iedere avond uren gieten in de moestuin. De pas aangelegde siertuin komt er karig vanaf. Zowel de gezaaide inheemse planten als de vele stekjes van sierplanten die ik van Bart gekregen heb staan te verdrogen.

De schapen en lammetjes staan zielig te hijgen. Ik heb wat schaduw voor ze gemaakt met een oud schaduwdoek en controleer vier keer per dag de wateremmers. Lekker gras is er niet meer, ik moet ze (nu al!) bijvoeren met hooi. Ze zijn mager en geven maar weinig melk, vooral Sandra heeft het moeilijk met haar drie dochters. (Als ze nou gewoon in april hadden gelammerd, zoals gepland, hadden ze zich in deze fase helemaal rond kunnen eten aan het gras wat er toen was!)

En dit is nog maar juni, juli en augustus moeten nog komen! Hoe moet dat, met de bomen, de bloemen, de insecten, de vogels? Er vliegen nu al nauwelijks vlinders en veel minder zweefvliegen dan afgelopen jaren.

Het zorgt voor stress en slaapgebrek, ondanks dat onze slaapkamer heerlijk koel is (goed ontworpen met de slaapkamer op het noorden, door twee deuren gescheiden van de ‘warmte-ontvangende zones’ in het huis).

‘We rijden op een snelweg naar de klimaathel, met onze voet op het gaspedaal’, zei secretaris-generaal António Guterres van de VN in november. Hij had volkomen gelijk. Waar is de rem?!