Het dorp gonst van de geruchten. En niet alleen ons dorp, in heel Weststellingwerf is het onrustig. Wat is het geval?
Na héél veel jaren voorbereiding, en lobbywerk, en aanbestedingen, en tenders, zou er dit jaar eindelijk glasvezel worden aangelegd in de gemeente. De precieze voorgeschiedenis speelde zich af voordat wij De Hoeve in het vizier kregen, maar er was een tender vanuit de provincie, en die heeft het bedrijf Kabel Noord gewonnen. Dat legt in diverse Friese gemeenten glasvezel aan, in samenwerking met de provincie en gemeenten.
Nu kregen we in december opeens ook een brief van een andere partij: Glasvezel Buitenaf. Dat is ook een bedrijf wat glasvezel aanlegt, afkomstig uit de Achterhoek. Zij hebben ook al in heel wat gemeenten een netwerk aangelegd.
Kabel Noord hanteert als voorwaarde om aan te leggen dat zich minstens 60% van de huishoudens moet aanmelden. Glasvezel Buitenaf hanteerde een ondergrens van 50%.
De afgelopen weken waren er informatie-avonden van beide partijen. Naarmate de concurrentiestrijd heviger werd liet Glasvezel Buitenaf de ondergrens helemaal vallen. Op hun eigen website zeggen ze:
“Afgelopen week vonden er drie informatieavonden plaats van Glasvezel buitenaf in Weststellingwerf. Tijdens deze avonden heeft Glasvezel buitenaf gemerkt dat er veel onduidelijkheid is onder de inwoners. Zij zijn bang dat als twee glasvezelaanbieders campagne voeren er een groot risico is dat beide partijen de aanmelddrempel niet halen. Glasvezel buitenaf heeft goed geluisterd naar deze inwoners en heeft daarom besloten: Wij gaan glasvezel aanleggen in het buitengebied van Weststellingwerf.
Alle adressen die op dit moment geen coax of glasvezelaansluiting hebben, kunnen een abonnement afsluiten bij Glasvezel buitenaf. Iedereen die dit vóór 4 maart doet, krijgt zonder extra aansluitkosten een glasvezelaansluiting.”
Dus of zich nu 10% van de inwoners aanmeldt of 50%, glasvezel komt er. Dat klinkt mooi. Maar dat is wel een risico voor het bedrijf, zoals de lokale krant ook aangeeft. En wat lees ik op de website van de gemeente?
“Omdat het belangrijk is dat er glasvezel komt in het buitengebied, werken de Friese gemeenten en de provincie hier al geruime tijd aan. […] De provincie besloot in 2017 met Kabelnoord in zee te gaan. Kabelnoord ondertekende een overeenkomst met de provincie en de Friese gemeenten, waarin afspraken zijn vastgelegd waaraan Kabelnoord zich moet houden. De afspraken zijn onder andere:
- Vaste tarieven
- Aanleggarantie bij alle witte adressen bij minimaal 60% belangstelling
Deze afspraken en daarmee garanties zijn er met andere marktpartijen niet.”
Het is voor ons wel relevant. Want wij liggen natuurlijk ver van de weg af. Dus een potentiële aanbieder moet om ons aan te sluiten bovengemiddeld grote kosten maken. Zijn ze daartoe bereid? Gisteravond berichtte Omrop Fryslan:
“Het verschil tussen de twee aanbieders lijkt te zitten in de zogenoemde ‘moeilijke adressen’: adressen die geïsoleerd liggen door afstand of water. Kabelnoord doet 100 procent, als ze de ondergrens halen. Het Almelose bedrijf spreekt zich nog niet helder uit over de moeilijke adressen. “Misschien laten we die liggen of komen we er met een apart aanbod”, zei een woordvoerder maandag.”
Hmmm. Dus er is een kans dat we ná sluiting van de reactietermijn, als we niet meer kunnen kiezen, opeens horen dat het toch niet doorgaat of duurder wordt? Het is namelijk zo, dat aan de tender van de provincie oorspronkelijk slechts een aansluitverplichting hing van 95%. Dus ik hield er steeds rekening mee dat wij bij die 5% adressen zouden zitten die niet in aanmerking komen. Maar intussen heeft Kabel Noord aangegeven dat als ze de 60% deelname halen ze íedereen gaan aansluiten. Ook die 5% ‘moeilijke’ adressen.
Op de klantenservice pagina van Glasvezel Buitenaf heb ik nagevraagd hoe het nu zit met de ‘moeilijkheid’ van ons adres.
“Geeft uw bedrijf garantie dat ik ook daadwerkelijk word aangesloten als ik me bij jullie aanmeld? Ik woon op 300 m vanaf de openbare weg en die openbare weg is een pad wat we met slechts één ander huishouden delen. De afstand van ons huis tot aan een ‘echte’ weg is 500 m.”
Ik kreeg snel antwoord:
“Geachte dhr. Korf,
Hartelijk bedankt voor uw bericht! Uw adres is toegevoegd aan ons ontwerp. Als u zich aanmeldt, leggen wij glasvezel aan op uw adres ongeacht de afstand. Zolang er geen coax of glasvezel aanwezig is op uw adres, gaan wij aanleggen. “
Kabel Noord heeft een businesscase waarbij het per adres zo’n €4500 kost om adressen aan te sluiten. Zeggen ze. Dat is een gemiddelde (ons adres is ongetwijfeld duurder! 😉 , en dat wordt alleen rendabel als er 60% van de mensen uit Weststellingwerf deelneemt. Zo begreep ik op de info-avond. Ik neem aan dat die berekening gewoon is gemaakt door de lengte van de wegen te leggen naast het aantal adressen dat langs de wegen ligt, enkele gefundeerde aannames te maken over variabelen zoals de afstand van de huizen tot aan de weg en te kijken hoeveel procent van die adressen dan moet meedoen om het winstgevend te maken.
Nu claimt Glasvezel Buitenaf dat ze ook gaan aanleggen als er maar 10% van de inwoners deelneemt. Logischerwijs kost het dan per adres gemiddeld 6 x zoveel. De afwijking wordt wel groter, want het kan 10% zijn die vlak bij elkaar woont of 10% die ver uit elkaar woont. Het getal komt dichter bij het werkelijke gemiddelde te liggen naarmate we het over hogere percentages hebben. Maar laten we even uitgaan van 6 x zoveel. Dat is dus €27.000 per adres!
Gezien de concurrentiestrijd tussen de twee kan ik me best voorstellen dat Glasvezel Buitenaf bereid is om in Weststellingwerf enig verlies te lijden om hun goede naam te houden en marktpositie te veroveren. Maar het verschil met de prijs die je betaalt voor aansluiting (€1600 bij Glasvezel Buitenaf, Kabel Noord vraagt €1800) is enorm. Per aan te sluiten huishouden maakt Glasvezel Buitenaf dan dus zo’n €25.000 verlies.
Weststellingwerf heeft ruim 11.000 huishoudens. Dus als maar 10% daarvan zich aanmeldt boekt Glasvezel Buitenaf willens en wetens een mogelijke verliespost in van rond de 1100 x €25.000 = €27.500.000
In dit bedrag zitten flink wat aannames (waaronder de werkelijke kosten voor een aansluiting) ; het kan wat lager uitvallen, maar ook een stuk hoger (bijvoorbeeld als die 10% aanmeldingen verspreid over de gemeente op afgelegen adressen liggen). Evenzogoed, ettelijke tientallen miljoenen mogelijk verlies, dat is nogal wat. Ik heb geen verstand van bedrijfseconomie, maar begin me af te vragen of dat dat wel kan kloppen voor een bedrijf van deze omvang.
Want als het bedrijf dat gaat aanleggen failliet gaat vlak vóór of tijdens de aanleg van glasvezel, dan hebben de mensen die zich bij hen hebben aangemeld dus helemaal niets. En als de andere partij intussen heeft besloten af te zien van aanleg in Weststellingwerf gaat de hele glasvezel niet door.
Gelukkig staan we er niet alleen voor om een besluit te nemen. Op de dorps-whatsapp worden verwoed meningen en overwegingen gedeeld. De verschillende Stichtingen Dorpsbelangen en Plaatselijk Belangen en de overkoepelende Vereniging Kleine Dorpen gaan deze week nog in conclaaf. Over één ding is iedereen het eens: liever vandaag dan morgen glasvezel! Dus hopelijk leidt deze hele concurrentiestrijd niet tot tweespalt, zoals Omrop Fryslan waarschuwt, maar juist tot eensgezindheid en en gezamenlijk besluit.